Archiwum Państwowe w Koszalinie
Czcionka:
Zapraszamy do wirtualnego zwiedzenia wystawy „Święto Pracy 1 Maja – obchody w świetle materiałów archiwalnych” przygotowanej na podstawie materiałów archiwalnych z zasobu Archiwum Państwowego w Koszalinie oraz Oddziałów zamiejscowych w Słupsku
i Szczecinku. Pochody pierwszomajowe utrwalone na fotografiach obejmują lata 1947-1980. Czytaj więcej „Święto Pracy”
Zapraszamy do zapoznania się z programem „Karty Historii” zrealizowanym przez TV Max we współpracy z AP w Koszalinie w ramach konferencji naukowej pt. „Zbrodnia Katyńska w percepcji Polonii”.
Publikacja „Katyń. Listy ekshumacyjne i dokumenty Zarządu Głównego Czerwonego Krzyża 1943-1944” opracowana przez Jolantę Adamską, Tadeusza Krawczaka i Mariusza Olczaka to zbiór informacji dotyczących m.in. organizacji wyjazdu delegacji PCK do Katynia, identyfikacji, list ekshumowanych, procedur zawiadamiania rodzin oficerów o śmierci ich bliskich. Dokumenty zebrane w tej publikacji to jedyny uwierzytelniony pieczęciami Biura Informacyjnego PCK, parafami pracowników i członków Zarządu Głównego PCK odpis oryginalnych wykazów sporządzanych podczas ekshumacji w Katyniu. Materiały zostały zabezpieczone i zachowane przez pracowniczkę PCK Janinę Majchrzycką, która przechowywała je w swoim mieszkaniu przez kilkadziesiąt lat. Na krótko przed śmiercią w 1977 r. powiedziała o nich księdzu Stefanowi Wysockiemu, który zabrał je z mieszkania, a w 2011 roku przekazał do Archiwum Akt Nowych.
Aby pobrać publikację opracowaną przez Archiwum Akt Nowych należy kliknąć w link poniżej:
Katyń. Listy ekshumacyjne i dokumenty Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża 1943–1944
Wystawa pt. „Nieznani bohaterowie sprawy katyńskiej”
Prezentowana wystawa została przygotowana w 70. rocznicę ekshumacji ofiar Zbrodni Katyńskiej. Na wystawie, która składa się z 5 plansz, można obejrzeć m.in. fotografie z przeprowadzonych ekshumacji w lesie katyńskim oraz wybrane dokumenty i przedmioty z ocalałych kopert 31 oficerów Wojska Polskiego. Ekspozycja prezentuje także postacie bohaterów walki o pamięć i prawdę katyńską, takich jak: Kazimierz Skarżyński – sekretarz generalny PCK i przewodniczący delegacji PCK do Katynia 16 IV 1943 r. Ludwik Rojkiewicz, Jerzy Wodzinowski, Hugo Kassur – z Komisji Technicznej PCK w Katyniu. Dr Jan Zygmunt Robel, który w Państwowym Instytucie Medycyny Sądowej i Kryminalistyki w Krakowie zorganizował zespół badający dokumentację wydobytą z dołów śmierci. Henryk Münch, Marian Friedberg, Franciszek Bielak, Jadwiga Majchrzycka i ks. prałat Stefan Wysocki, którzy z narażeniem życia przechowywali w ukryciu dokumenty katyńskie podczas wojny i w latach powojennych. Kwintesencją całej wystawy są ocalone i ukrywane przez byłą pracowniczkę PCK, Jadwigę Majchrzycką listy ekshumacyjne z numerami od 1-112, 01-01770 z parafą Kazimierza Skarżyńskiego, 02501-03900 z parafą Jadwigi Majchrzyckiej, sprawozdania z prac Komisji Technicznej PCK, wzór karty pomocniczej do identyfikowania poległych w Katyniu opracowany w Biurze Informacyjnym PCK czy sprawozdanie Jadwigi Majchrzyckiej z podróży służbowej do Krakowa w 1944 r. na obrady Komisji Rozpoznawczej PCK do spraw identyfikacji zamordowanych w Katyniu na podstawie znalezionych przy nich dokumentów i przedmiotów. Dokumenty te w 2011 roku zostały przekazane do zasobu Archiwum Akt Nowych. Wystawa kończy się prezentacją wybranych wydawnictw podziemnych o Katyniu.
Wystawa do pobrania w wysokiej rozdzielczości:
Materiały katyńskie w Archiwum Akt Nowych
Najważniejszym zbiorem oryginalnych dokumentów dotyczących zbrodni katyńskiej jest zespół Akta Katyńskie Jadwigi Majchrzyckiej. Archiwalia uratowane przez byłą pracowniczkę PCK, Jadwigę Majchrzycką dotyczą polskich oficerów zamordowanych w Katyniu przez NKWD i prac związanych z ich ekshumacją. Są to przede wszystkim dokumenty Biura Informacyjnego PCK z lat 1943-1944 związane z: wysłaniem delegacji PCK do Katynia, sporządzaniem list ekshumowanych w lesie katyńskim, spisywaniem list alfabetycznych zamordowanych, procedurą zawiadamiania rodzin polskich oficerów o fakcie ich śmierci, identyfikowaniem depozytów wydobytych w Katyniu, odczytywaniem znalezionych przy oficerach notatek i pamiętników. Listy ekshumowanych były nadsyłane z Katynia i na ich podstawie została opracowana lista alfabetyczna oraz listy wysyłane do przedstawicielstw PCK w terenie, w tym m.in. do Lublina. W zbiorze znajdują się również: projekty pism potwierdzających śmierć w lesie katyńskim w języku niemieckim wraz z dokumentacją tego dotyczącą wydawania aktów zgonu oraz korespondencją z władzami niemieckimi; fragment notatki sporządzonej na podstawie 1/200 części materiału katyńskiego (w tym sporej części notatników); rękopis memoriału ZG PCK w sprawie zaświadczeń o śmierci dla ekshumowanych w Katyniu; karta pomocnicza do Głównej Księgi Ewidencyjnej Zaginionych w Katyniu nr 028; wytyczne przy opracowywaniu listy ekshumowanych; protokoły posiedzeń dotyczących wysłania do Katynia przedstawicieli PCK; notatki z konferencji w Krakowie w/s Katynia z 10.VI.1943 r.; ustalenia na temat Komisji Rozpoznawczej działającej w Krakowie w 1943 r. i 1944 r.; fragment protokołu posiedzenia Zarządu Głównego PCK z 3.VI.1943 r. w/s Katynia; fragment sprawozdania dr Wodzińskiego, Katyń 10.V.1943 r.; sprawozdanie z posiedzeń Komisji Specjalnej w dniach 9-10.II.1944 r.; rękopiśmienne notatki sporządzone w PCK przy opracowywaniu listy imiennej; odpisy notatników znalezionych w Katyniu, m.in. kpt. Kazimierza Gosiewskiego, Kraków 21.VI.44; wypisy z poszczególnych notatników wyjętych z kopert, m.in. Solskiego; sprawozdanie z podróży służbowej Jadwigi Majchrzyckiej do Krakowa w dniach 17-22.III.1944 r. Dokumenty są sporządzone w języku polskim, niemieckim i francuskim. Na podstawie tych dokumentów powstało wydawnictwo źródłowe „Listy ekshumacyjne i dokumenty Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża 1943–1944, wstęp i opracowanie Jolanta Adamska, Tadeusz Krawczak, Mariusz Olczak, Warszawa 2012″.
Drugim ważnym zbiorem w AAN dotyczącym zbrodni katyńskiej są Akta profesora Janusza Zawodnego, polskiego politologa, historyka, badacza zbrodni katyńskiej na stałe mieszkającego w Stanach Zjednoczonych. Autora książki „Śmierć w lesie. Historia mordu katyńskiego” wydanej w USA w 1962 r., natomiast wydanie polskie ukazało się dopiero w 1989 r. W przekazanej spuściźnie znajdziemy m.in. materiały biograficzne autora oraz opracowania naukowe, materiały i wydawnictwa źródłowe zebrane przez niego i innych autorów na temat zbrodni katyńskiej.
W zbiorze Armia Krajowa zachowały się oryginalne meldunki gen. Stefana Roweckiego ps. Kalina do Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego z kwietnia i maja 1943 r. o odkryciu przez Niemców masowych grobów w Katyniu. Natomiast w Zbiór fotografii b. Centralnego Archiwum KC PZPR znajdziemy kopie zdjęć z przeprowadzanych ekshumacji w lesie katyńskim. Materiały katyńskie odnajdziemy również w innych zespołach archiwalnych, m.in. sprawozdanie z lotu do Smoleńska z 13.IV.1943 r. w Radzie Głównej Opiekuńczej w Krakowie; prośba o zwolnienie z więzienia w Berlinie Marii Bortnowskiej, w celu wysłania jej do Katynia z misją zbadania ofiar mordu z 30.IV.1943 r. w zespole Zbiór dra Stefana Uhmy do historii PCK w latach 1939-1945 czy oświadczenie rządu polskiego z dnia 25. IV. 1943 r. w sprawie decyzji rządu sowieckiego o zerwaniu stosunków z rządem polskim w zespole Wspólna Komisja Uczonych Partyjnych ZSRR i Polski do spraw Historii Stosunków między obu krajami.
Na zakończenie należy wspomnieć o zespole „Zbiór kserokopii akt rosyjskich dotyczących Katynia oraz dokumentacji redakcyjnej publikacji „Katyń. Dokumenty zbrodni”, w którym znajdują się kopie akt z archiwów rosyjskich przekazane na mocy porozumienia zawartego między NDAP a Zarządem Archiwów Federacji Rosyjskiej. Kserokopie zostały zgromadzone przez Wojskową Komisję Archiwalną kierowaną przez płk. prof. Jana Piętę. Na ich podstawie wydana została 4-tomowa publikacja „Katyń. Dokumenty zbrodni”.
Strona internetowa Archiwum Akt Nowych
Archiwum Akt Nowych w serwisie Szukaj w Archiwach
Archiwum Akt Nowych na portalu Facebook
W najnowszym numerze periodyku „Miasto. Tygodnik Koszaliński” znajdziecie Państwo archiciekawą historię pewnego człowieka i jego rodziny – osób bardzo ważnych dla codziennego życia w powojennym Koszalinie. Zapraszamy do zapoznania się z historią Jana Ćwika, którego spuścizna została zabezpieczona w zasobie Archiwum Państwowego w Koszalinie.
W związku z pracami serwisowymi na stronie internetowej www.koszalin.ap.gov.pl informujemy, że skany materiałów archiwalnych dostępne w zakładce „Zasoby on-line” w najbliższym czasie będą niedostępne.
Jednocześnie informujemy, że skany dokumentów z zasobu AP w Koszalinie oraz pozostałych archiwów państwowych są dostępne w serwisie Szukaj w Archiwach pod adresem: http://www.szukajwarchiwach.gov.pl/
Im Zusammenhang mit den Servicearbeiten auf der Website www.koszalin.ap.gov.pl möchten wir Sie darüber informieren, dass die auf der Registerkarte „Archivbestand-Online” verfügbaren Scans von Archivmaterial in naher Zukunft nicht verfügbar sein werden.
Gleichzeitig bitten wir Sie um Kenntnisnahme, dass Scans von Dokumenten aus dem Archivbestand des Staatsarchivs in Koszalin und anderen Staatsarchiven auf der Website der allgemeinen Archivsuche unter der Adresse https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ verfügbar sind.
Zachęcamy do zapoznania się z ciekawą historią pewnej apteki opowiedzianą przez Dorotę Cywińską, kustosza w Archiwum Państwowym w Koszalinie a opisaną przez red. Danę Jurszewicz w czasopiśmie
